Bailar en Aymara


Tiempo presente

naya thuqhqtha / yo bailo
juma thuqhqta / tú bailas
jupa thuqhqu / él baila
jiwasa thuqhqtan / nosotros bailamos
nanaka thuqhqpxtha / nosotros bailamos
jumanaka thuqhqpxta / ustedes bailan
junapaka thuqhqpxi / ellos bailan
jiwasanasa thuqhqpxtan / nosotros bailamos

Modo indicativo

Nayaxa thuqjtwa / yo bailo
Jumaxa thuqjtawa / tú bailas
Jupaxa thuqiwa / el, ella baila
Jiwasaxa thuqpxtanwa / nosotros as bailamos
Jumanakaxa thuqtapxatawa / vosotros as, uds bailáis
Jupanakaxa thuqtapxiwa / ellos, ellas bailan

Pretérito imperfecto

Nayaxa thuqiyata / yo bailaba
Jumaxa thuqiyatawa / tú bailabas
Jupaxa thuqiyiwa / él, ella bailaba
Jiwasaxa thuqiyatanwa / nosotros as bailábamos
Jumanakaxa thuqiyapxtanwa / vosotros as, ustedes bailabais, bailaron
Jupanakaxa thuqiyapxiwa / ellos, ellas bailaban

Pretérito indefinido

Nayaxa thuqtwa / yo bailé
Jumaxa thuqtawa / tú bailaste
Jupaxa thuqiwa / él, ella bailó
Jiwasaxa thuqtanwa / nosotros as bailamos
Jumanakaxa thuqt’apxatawa / vosotros as, ustedes Cantasteis, bailaron
Jupanakaxa thuqt’apxiwa / ellos, ellas bailaron

Futuro imperfecto

Nayaxa thuqinwa / yo bailaré
Jumaxa thuqintawa / tú bailaras
Jupaxa thuqiniwa / él, ella bailará
Jiwasaxa thuq iñaniwa / nosotros as bailaremos
Jumanakaxa thuqt’apxantawa / vosotros as, ustedes bailareis, bailaran
Jupanakaxa thuqt’apxaniwa / ellos, ellas bailaran

Pretérito pluscuamperfecto

Nayaxa thuqitayata / yo había bailado
Jumaxa thuqitayatawa / tú habías catando
Jupaxa thuqiyiwa / él, ella había bailado
Jiwasaxa thuqitayatanwa / nosotros as habíamos bailado
Jumanakaxa thuqitapxayatanwa / vosotros as uds habíais bailado, habían bailado
Jupanakaxa thuqtapxayiwa / ellos, ellas habían bailado

Modo subjuntivo - Formas simples presente

Nayaxa thuqinjtwa / yo baile
Jumaxa thuqinjtawa / tú bailas
Jupaxa thuqinjiwa / él, ella baila
Jiwasaxa thuqinjtanwa / nosotros as bailamos
Jumanakaxa thuqinjtapxtawa / vosotros as, ustedes bailéis, bailen
Jupanakaxa thuqinjtapxiwa / ellos, ellas bailen

Modo subjuntivo - Formas simples pretérito imperfecto

Nayaxa thuqirijta / yo bailase o bailase
Jumaxa thuqirijtawa / tú bailaras o bailases
Jupaxa thuqiriji / él, ella bailara o bailase
Jiwasaxa thuqirijtanwa / nosotros as bailáramos o bailásemos
Jumanakaxa thuqiripxirijtawa / vosotros as, ustedes bailarais o bailaseis, bailaran o bailasen
Jupanakaxa thuqiripxirijiwa / ellos, ellas bailaran o bailasen

Pretérito pluscuamperfecto - Formas simples

Nayaxa thuqiňatana / yo hubiera bailado
Jumaxa thuqiňatamana / tú hubieras bailado
Jupaxa thuqiňatina / él, ella hubiera bailado
Jiwasaxa thuqiňatanwa / nosotros as hubiéramos bailado
Jumanakaxa thuqiňapxatamana / vosotros as, ustedes hubierais bailado, hubieran bailado
Jupanakaxa thuqiňapxatina / ellos, ellas hubiesen bailado

Modo imperativo

Nayaxa yo
Jumaxa thuqt’ama / tú bailas tú
Jupaxa thuqt’ani / él, ella baila él
Jiwasaxa thuqt’añani / nosotros as bailamos nosotros as
Jumanakaxa thuqt’apxama / vosotros as uds bailad vosotros, bailen ustedes
Jupanakaxa thuqt’apxani / bailen ellos ellos, ellas